NGHIÊN CỨU SỰ THAY ĐỔI INTERLEUKIN-6, INTERLEUKIN-10 VÀ MỐI LIÊN QUAN VỚI MỨC ĐỘ NẶNG Ở BỆNH NHÂN ĐA CHẤN THƯƠNG
Từ khóa:
Đa chấn thương, mức độ nặng, IL-6, IL-10Tóm tắt
Nghiên cứu tiến cứu, mô tả, theo dõi dọc, khảo sát sự thay đổi và mối liên quan giữa nồng độ IL-6, IL-10 với mức độ nặng theo thang điểm ISS ở 61 bệnh nhân đa chấn thương, điều trị tại Khoa Hồi sức tích cực, Bệnh viện Quân y 103, từ tháng 3/2016 đến tháng 5/2017. Kết quả: Đa số bệnh nhân là nam giới (83,6%), ở độ tuổi lao động (35,9%). Nguyên nhân chủ yếu gây đa chấn thương do tai nạn giao thông (72,1%). 78,7% bệnh nhân có điểm ISS ≥ 25 (mức độ nặng và nguy kịch). Bệnh nhân có ISS > 40 thì tỉ lệ tử vong rất cao (40,0%); bệnh nhân có ISS từ 25-40 thì tỉ lệ tử vong là 15,2%, không bệnh nhân nào tử vong ở nhóm có ISS < 25. Nồng độ IL-6, IL-10 tăng đồng thời, sớm ngay sau chấn thương. IL-6 tăng cao nhất tại thời điểm 6 giờ (64,63 ng/L), sau đó giảm dần ở các thời điểm 12 giờ, 24 giờ, 48 giờ, 72 giờ. IL-10 tăng cao dần sau chấn thương và thời điểm sau 72 giờ có nồng độ trung bình là 246,23 ng/L. Tại thời điểm nhập viện, 6 giờ và 12 giờ sau chấn thương, bệnh nhân có ISS càng cao thì nồng độ IL-6 tăng càng cao, khác biệt có ý nghĩa thống kê (p < 0,05). Có mối tương quan thuận giữa nồng độ IL-6 với mức độ nặng của đa chấn thương theo thang điểm ISS ở thời điểm nhập viện (r = 0,378), 6 giờ (r = 0,300) và 12 giờ (r = 0,301); nghĩa là nồng độ IL-6 càng cao thì mức độ tổn thương của bệnh nhân càng nặng. Không thấy mối tương quan giữa nồng độ IL-10 với mức độ nặng theo thang điểm ISS.
Tài liệu tham khảo
1. Nguyễn Trường Giang (2007), Nghiên cứu giá trị của bảng điểm RTS, ISS, NISS trong phân loại, tiên lượng và điều trị BN đa chấn thương, Luận văn tiến sĩ, Học viện Quân y, Hà Nội.
2. Baker S.P, O’Neill B, Haddon W, Jr, et al (1974), “The injury severity score: a method for describing patients with multiple injuries and evaluating emergency care”, J Trauma,14 (3): p. 187-96.
3. Dekker Anne-Britt E, Krijnen, Pieta, and Schipper, Inger B, (2016), “Predictive value of cytokines for developing complications after polytrauma”, World Journal of Critical Care Medicine, 5 (3): p. 187-200.
4. Gebhard F, Pfetsch H, Steinbach G et al (2000), “Is interleukin 6 an early marker of injury severity following major trauma in humans?”, Archives of Surgery, 135 (3), 291-295.
5. Hildebrand F, Lefering R, Andruszkow H et al (2015), “Development of a scoring system based on conventional parameters to assess polytrauma patients: PolyTrauma Grading Score (PTGS)”, Injury, 46 Suppl 4:S93-8.
6. Keel Marius and Otmar Trentz (2005), “Pathophysiology of polytrauma”, Injury, 36 (6),
691-709.
7. Pape H.C, Lefering R, Butcher N et al (2014), “The definition of polytrauma revisited: An international consensus process and proposal of the new ‘Berlin definition”, J Trauma Acute Care Surg, 77 (5), 780-786.
8. Stensballe J, Christiansen M, Tonnesen E et al (2009), “The early IL-6 and IL-10 response in trauma is correlated with injury severity and mortality”
, Acta Anaesthesiol Scand, 53 (4), 515-21.
9. Sapan H.B, Paturusi I, Jusuf I et al (2016), “Pattern of cytokine (IL-6 and IL-10) level as inflammation and anti-inflammation mediator of multiple organ dysfunction syndrome (MODS) in polytrauma”, Int J Burns Trauma, 6 (2), 37-43.
10. Trillat A and Patel A (1971), “Emergency therapeutic management of polytraumatized patients”, J Chir (Paris), 102 (3), 237-42.
